بیمه مسئولیت مهندسین، یکی از انواع بیمههای تخصصی است، که از مهندسان و شرکتهای مهندسی در برابر ادعاهای ناشی از خطاها، سهلانگاریها یا کوتاهیهای حرفهای محافظت میکند. بیمه مسئولیت مهندسین، نقش حیاتی در کاهش ریسکهای مالی و حقوقی، ناشی از فعالیتهای مهندسی دارد. به زبان ساده، بيمه مسئوليت مهندسين، نوعی بيمه حرفهای است، که مهندسان را در برابر خسارات مالی و جانی ناشی از قصور، اشتباه یا غفلت در طول انجام وظایف مهندسی، محافظت میکند. این بیمه، هزینههای دفاع در دادگاه، جریمهها و غرامتهای پرداختی به زیاندیدگان را پوشش میدهد.
هدف بیمه مسئولیت مهندسین، پوشش مسئولیتهای مدنی مهندسان در زمینههای نظارت، محاسبات و طراحی میباشد. این بیمهنامه، مهندسان را در برابر مالکان ساختمان و اشخاص ثالث (مانند همسایگان و عابران) براساس قوانین بیمهنامه، نظام مهندسی و شهرداری بیمه میکند.
استفاده از این بیمه، ریسک درگیری مهندسان در حوادث را کاهش داده و آرامش و امنیت شغلی برای آنان فراهم میکند. از این رو، برای تمام مهندسان حوزه ساختمان ضروری است. این بیمه برای مهندسان در قالب شخصیت حقیقی یا حقوقی، در رشتههای مختلف مانند عمران، معماری، برق، مکانیک، تأسیسات، نقشهبرداری، ژئوتکنیک و غیره قابل خریداری است. در ادامه به برخی از دلایل اهمیت پوشش بیمه مسئولیت مهندسین میپردازیم:
مهندسان در طراحی، نظارت و اجرای پروژهها ممکن است دچار اشتباهات فنی، محاسباتی یا نظارتی شوند که منجر به خسارات جانی یا مالی شود. بیمه مسئولیت مهندسین، هزینههای جبران خسارت، دیه و غرامتهای قضایی را پوشش میدهد و از فشار مالی بر مهندس جلوگیری میکند.
در صورت بروز حوادث ناشی از خطای مهندس، بیمه مسئولیت، هزینههای دادرسی، وکلا و دفاع حقوقی را تقبل میکند. بدون این بیمه، مهندس ممکن است با شکایتهای سنگین مواجه شود، که حیات حرفهای و مالی او را تهدید کند.
در بسیاری از پروژههای بزرگ، داشتن بیمه مسئولیت مهندسین، شرط قرارداد است و بدون آن، مهندس نمیتواند در مناقصات شرکت کند. برخی قوانین (مانند نظام مهندسی و شهرداری) داشتن این بیمه را برای برخی فعالیتها اجباری میکنند.
مهندسانی که این بیمه را دارند، حرفهایتر و مسئولیتپذیرتر به نظر میرسند و اعتماد کارفرمایان را جلب میکنند. بیمه مسئولیت مهندسین، نشاندهنده تعهد مهندس به کیفیت کار و پاسخگویی در قبال خطاهای احتمالی است.
خسارات واردشده به مالک پروژه، همسایگان، عابران و کارگران را حتی اگر مهندس به اشتباه مقصر شناخته شود، بیمهگر خسارت را پرداخت میکند.
با وجود بیمه مسئولیت مهندسین، مهندس با خیال راحتتری به فعالیت حرفهای خود ادامه میدهد و نگران عواقب مالی خطاهای غیرعمدی نیست.
بیمه مسئولیت بدنی مانند دیگر بیمهها شامل پوششهای اصلی و مازاد میشود. پوششهای زیر از تعهدات بیمه مسئولیت مهندسین بوده و بر روی قیمت بیمه تاثیری ندارند:
غرامت فوت؛ بیمهگر به نسبت سقف تعهداتی که بیمهگزار انتخاب و خریداری نموده موظف به پرداخت خسارت بر اساس رای مراجع قضایی است. گاهی اوقات حکم قطعی دادگاه با تاخیر صادر میشود. در این شرایط اگر بیمهگزار پوشش تکمیلی خریداری نکرده باشد، بیمهگر هزینه مازاد را پرداخت نمیکند.
پس از مشخص شدن میزان غرامت نقص عضو توسط مراجع قضایی، بیمهگر متعهد است که تا سقف تعهدات مندرج در شرایط خصوصی بیمهنامه را پرداخت کند.
بر اساس تعهدات خریداری شده توسط بیمهگزار، بیمهگر متعهد است باتوجه به تایید پزشک معالج و مدارک معتبر، هینههای پزشکی فرد آسیبدیده را بپردازد. اگر قبل از صدور رای مراجع قضایی، مبلغی پرداخت شده باشد، این هزینه از کل میزان تعیینشده کم و مابهالتفاوت آن پرداخت میگردد.
اگر زیاندیده تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی یا سازمانهای مشابه باشد، بیمهگر مسئولیت مهندسین، مازاد غرامت پرداختشده توسط این سازمان را تا سقف خسارت تعیینشده پرداخت خواهد کرد.
اگر مرجع قضایی میزان خسارت ناشی از سهل انگاری بیمهگزار را مشخص کند. موجب خسارات مالی گردد. در صورت توافق شرکت بیمهگر هنگام تنظیم قرارداد، در صورتی که خریدار تبرئه شود، هزینه دادرسی و دفاع او تحت پوشش بیمه قرار میگیرد.
مهندسین میتوانند جدا از پوششهای اصلی پوششهای تکمیلی را نیز برای خود تهیه کنن. این پوششها شامل موارد زیر است:
همانطور که گفتیم در صورت مبلغ ثبتشده در بیمهنامه ثابت است، بااینحال نرخ دیه هر سال افزایش پیدا میکند. از طرفی در صورت فوت شخص ثالث، مبلغ دیه بر اساس نرخ احتمالی در روز تعیینشده برای پرداخت، محاسبه میشود.
همانطور که پیشتر اشاره شد، در غرامت فوت، شرکت بیمهگر، هزینه غرامت را براساس زمان انعقاد قرارداد پرداخت میکند. اما شما با خرید این پوشش، باتوجه به افزایش دیه در سالهای پیشرو، اهمیت زیادی دارد که دیه بیمهنامه رشد سالانه داشته باشد. دیه فوت میتواند یک تا ۳ بار افزایش پیدا کند. قیمت بیمه مسئولیت مهندسی برای هر بار افزایش اتوماتیک دیه به شرح زیر است:
ممکن است فرد مصدوم زنده مانده باشد اما نابینا شده و دوپای خود را ازدست داده باشد. که در این زمان دیه او دوبرابر دیه فوت شخص است. بنابراین مهندسین میتوانند با خرید این پوشش مازاد میزان تعهد جانی بیمه را افزایش دهند. حق بیمه پوشش تعدد دیات، معادل ۱۰٪ حق بیمه ابتدایی بیمهنامه است.
پس از تعیین مقصر توسط مراجع قضایی، مهندسان میتوانند به رای دادگاه اعتراض کنند. برای انجام این کار باید هزینههای کارشناسی مجدد پرداخت نمایند. خریداران بیمه مسئولیت مهندسین میتوانند از بیمهگر کمک بگیرند.
بیمهگذاران میتوانند با انتخاب این پوشش، مسئولیت کارشناسی حادثه را به عهده شرکت بیمهگر بگذارند و از مراحل طولانی بررسی پرونده و صدور حکم قضایی توسط دادگاه اجتناب نمایند.
برخی از پوششها شامل بیمه مسئولیت مهندسین نیستند و ممکن است بیمهگزار را به اشتباه بیاندازد. این موارد شامل عناوین زیر است:
برای دریافت خسارت باید مدارک زیر را ارائه دهید:
فسخ بیمه نامه
بیمه مسئولیت مهندسی، هم از طرف بیمهگذار و هم از طرف بیمهگر قابل فسخ است. در ادامه به این دو مورد میپردازیم:
فسخ از طرف بیمهگر
در صورتی که مشخص شود بیمهگذار اطلاعات خود را به درستی اعلام نکرده و یا از بازگو کردن جزییات اجتناب کرده، همچنین اگر حق بیمه خود را در موعد مقرر پرداخت نکند، شرکت بیمه میتواند بیمه نامه را به صورت یکطرفه فسخ نماید.
فسخ از طرف بیمهگذار
اگر بیمهگذار از عملکرد شرکت بیمه ناراضی باشد، یا به هر علت فعالیت شرکت بیمه متوقف گردد، بیمهگذار میتواند اقدام به فسخ قرارداد کند و باقیمانده حق بیمه خود را از شرکت بیمه دریافت نماید.
مؤلفه | بیمه مسئولیت مهندسین | بیمه مسئولیت عمومی |
هدف | پوشش خطاهای حرفهای و طراحی | پوشش خسارتهای جانی و مالی عمومی |
شامل خسارتهای ناشی از اشتباهات فنی؟ | بله | خیر |
هزینههای دفاع حقوقی | پوشش داده میشود. | معمولاً محدود است. |
الزام در پروژههای مهندسی | اغلب اجباری است. | معمولاً اختیاری است. |
حق بیمه مسئولیت مهندسین نرخ ثابتی ندارد و براساس فعالیت بیمهگذار، متغیر است. هزینه بیمه مسئولیت حرفهای مهندسین به مواردی مثل تعدد و انواع پوششهای انتخابی وابسته است. شما میتوانید از وبسایتهای معتبر برای مقایسه و خرید بیمهنامهها استفاده کنید.
بیمه مسئولیت مهندسین نهتنها یک ابزار مدیریت ریسک، بلکه یک ضرورت حرفهای برای تمام مهندسان (عمران، معماری، مکانیک، برق و غیره) است. این بیمه از مال و اعتبار مهندس محافظت میکند و بدون آن، فعالیت در پروژههای بزرگ با ریسک بالایی همراه خواهد بود.